Í gær var haldinn hinn árlegi jólatrúnaðarráðsfundur Verkalýðsfélags Akraness. Á fundinum fór formaður yfir það starfsár sem nú er senn á enda og eðli málsins samkvæmt bar þar hæst það ótrúlega kjarasamningsár sem nú er að líða.

Formaður rakti alla kjarasamninga sem félagið hafði gert á árinu og þá ótrúlegu baráttu sem fólst í því að brjóta á bak aftur þá svokölluðu samræmdu launastefnu sem Alþýðusamband Íslands og Samtök atvinnulífsins höfðu mótað. Formaður rakti þá baráttu sem félagið stóð í en í nafni samræmdrar launastefnu átti með öllum tiltækum ráðum að reyna að koma í veg fyrir að fyrirtæki í útflutningi myndu greiða hærri launahækkanir heldur en um yrði samið eftir umræddri láglaunastefnu. Einn af fyrstu kjarasamningunum sem undirritaðir voru í þessari kjarasamningslotu á hinum almenna vinnumarkaði var kjarasamningur Elkem Ísland sem Verkalýðsfélag Akraness undirritaði 19. apríl. Formanni er það fullkunnugt að þessi samningur hafi valdið gríðarlegum titringi á milli Alþýðusambands Íslands og Samtaka atvinnulífsins enda kom það skýrt fram í fjölmiðlum á sínum tíma. Enda tókst Verkalýðsfélagi Akraness í þessum samningi að brjóta láglaunastefnuna hvað varðar útflutningsfyrirtæki á bak aftur. Sá samningur var langtum betri en sá samningur sem gengið var svo frá á hinum almenna vinnumarkaði af forystu ASÍ þann 5. maí. Samningurinn við Elkem fól í sér eingreiðslu og afturvirkni sem nam um 500 þúsund krónum til hvers starfsmanns fyrirtækisins en í heildina var kjarasamningurinn að gefa um 26% á samningstímanum.

Formaður sagði einnig frá því á fundinum að félaginu hafi tekist að semja um umtalsvert hærri launahækkanir til handa starfsmönnum Klafa, sem er þjónustufyrirtæki á Grundartanga, en sá samningur var algjörlega í anda þess sem gerðist hjá Elkem Ísland. Sá samningur náðist í gegn eftir að félagið hafði boðað til verkfalls sem hefði haft víðtæk áhrif á Grundartangasvæðinu. Einnig tókst félaginu að ná góðum samningi fyrir starfsmenn Norðuráls, samningi sem var ekki í neinu samræmi við þá láglaunastefnu sem fólgin var í samræmdu launastefnunni.

Það voru gríðarleg átök sem fólust í því að brjóta þessa samræmdu launastefnu á bak aftur enda var forysta ASÍ búin að vinna að því að allir launþegar skyldu fá sambærilegar launahækkanir algjörlega óháð getu hverrar atvinnugreinar fyrir sig. Rök Verkalýðsfélags Akraness voru ætíð skýr, að sýna þyrfti fyrirtækjum sem væru í vanda skilning en um leið voru engar forsendur fyrir því að fyrirtæki sem væru starfandi í útflutningi fengju einhvern afslátt í þeim kjarasamningum sem gerðir voru.

Formaður tók einnig fram að hann hefði viljað sjá mun meiri hækkanir til handa fiskvinnslufólki og starfsmanna síldarbræðslna, en því miður tókst það ekki, enda brást samstaðan eins og frægt var þegar átti að að koma að verkfalli síldarbræðslumanna þann 15. febrúar. Fyrir vikið fékk fiskvinnslufólk mun minni hækkanir heldur en útgerðin réði við enda hefur það svo sannarlega komið í ljós því fjöldi fyrirtækja hefur greitt sínum starfsmönnum umtalsverðar bónusgreiðslur langt umfram gildandi kjarasamninga. Því miður eru sum útgerðar- og fiskvinnslufyrirtæki sem ekki hafa greitt slíkar bónusgreiðslur og hafa skýlt sér á bak við kjarasamninginn sem byggður var á þessari láglaunastefnu. En þessar umframgreiðslur sumra útgerðarfyrirtækja sýna að það var miklu meiri innistæða til hjá þeim fyrirtækjum heldur en kjarasamningurinn til fiskvinnslufólks gaf því fólki.

AkraneshöfnÍ gær var haldinn aðalfundur sjómannadeildar Verkalýðsfélags Akraness. Á dagskrá fundarins var meðal annars að kjósa í stjórn sjómannadeildar og ein breyting varð í stjórn deildarinnar en Guðlaugur Elís Jónsson, skipverji á Ingunni AK, kom inn í stjórnina. 

Það sem bar hæst á fundinum var eðli málsins samkvæmt kjaradeila sjómanna við LÍÚ en nú er að verða liðið eitt ár frá því að kjarasamningur sjómanna rann út. Sáralitlar viðræður hafa átt sér stað á milli Sjómannasambands Íslands, sem fer með samningsumboð fyrir hönd félagsins, og LÍÚ. Ástæðan er einföld, Friðrik J. Arngrímsson, framkvæmdastjóri LÍÚ hefur gefið það út að á meðan óvissa ríki um fiskveiðistjórnunarkerfið verði ekki samið við sjómenn. Þetta er að mati fundarmanna algjörlega óásættanlegt, að halda kjarasamningum sjómanna í herkví vegna ágreinings útgerðarmanna við stjórnvöld.  Hins vegar voru fundarmenn sammála um það að það sé ámælisvert af stjórnvöldum hversu lengi það hefur dregist að leggja fram breytingar á fiskveiðistjórnunarkerfinu og lögðu fundarmenn ríka áherslu á það að í fyrirhuguðum breytingum á fiskveiðistjórnunarkerfinu verði hagsmunir sjómanna og fiskvinnslufólks algjörlega hafðir að leiðarljósi við þær breytingar.

Fundarmenn fordæmdu einnig stjórnvöld fyrir að afnema sjómannaafsláttinn í þrepum eins og nú er verið að gera enda er sjómannaafslátturinn búinn að vera hluti af kjörum sjómanna í tugi ára og því munu sjómenn alls ekki sætta sig við að sjómannaafslátturinn verði þurrkaður út án þess að sambærilegar bætur komi í staðinn fyrir hann. Það er með ólíkindum ef sjómenn eiga að vera eina stéttin í þessu landi sem til að mynda á ekki rétt á skattfrjálsum dagpeningum eins og allar aðrar stéttir þessa lands eiga rétt á.

Það kom einnig fram hjá sjómönnum að það verði að finna ásættanlega aðferðafræði við verðlagningu á öllum fiski, þar með talið uppsjávarfiski, en sjómönnum finnst oft á tíðum það afar undarlegt hvernig útgerðin hefur fengið að komast upp með að verðleggja sínar afurðir á hverjum tíma fyrir sig. Það verður ekki gengið frá kjarasamningum nema þessir hlutir verði komnir í ásættanlegt horf.

Það er náttúrulega eins og áður hefur komið fram algjörlega með ólíkindum að sjómenn skuli vera búnir að vera samningslausir í heilt ár. Rétt er samt að geta þess að kauptrygging hækkaði um 4,25% í sumar og er það í raun og veru það eina sem hefur gerst í þessum kjaraviðræðum. En nú er farið að gæta óþreyju hjá sjómönnum um að fara að klára þennan kjarasamning og skorar sjómannadeild Verkalýðsfélags Akraness á LÍÚ að setjast nú niður með sjómönnum og ganga frá nýjum kjarasamningi hratt og vel.

Rétt fyrir jól náði Verkalýðsfélag Akraness ásamt þeim félögum sem eiga aðild að kjarasamningi við Norðurál samkomulagi vegna ágreinings sem laut að því að starfsmenn sem ráðnir voru til afleysinga í orlofi hafa ekki verið að fá greiddan fullan bónus fyrr en eftir 4 mánuði í starfi.

Samningsaðilar fóru yfir þessa framkvæmd og benti Verkalýðsfélag Akraness á að ekki hafði verið rætt sérstaklega um þessa takmörkun á bónusgreiðslum til afleysingamanna þegar umfangsmiklar breytingar voru gerðar á bónuskerfinu í kjarasamningnum sem tók gildi 1. janúar 2010. Ekkert var getið um slíka takmörkun á bónusgreiðslum til afleysingamanna í þeim kjarasamningi. Voru samningsaðilar sammála um að vafi léki á hvort heimilt hafi verið að greiða ekki umræddum starfsmönnum fulla hlutdeild í árangri en Norðurál byggði sína framkvæmd á samkomulagi sem undirritað var af fyrrverandi trúnaðarmanni frá árinu 2000.

Samningsaðilar gengu frá samkomulagi um að frá og með 1. janúar 2012 breytist framkvæmd greinarinnar 3.14 í kjarasamningi þannig að allir starfsmenn eigi rétt á fullri hlutdeild í árangri frá upphafi ráðningar. Jafnframt er samkomulag um að starfsmenn sem ekki fengu greidda fulla hlutdeild í árangri frá 1. janúar 2010 og út árið 2011 fái greidda eingreiðslu sem svari til mismunar á greiddri hlutdeild annars vegar og fullri hlutdeild í árangri hins vegar sem greidd var á starfstíma árin 2010 og 2011. Áætlað er að kostnaður Norðuráls vegna þessarar leiðréttingar sé um 8 milljónir fyrir hvort ár fyrir sig eða samtals um 16 milljónir króna. Uppgjör fer fram samhliða launaútborgun 31. janúar 2012.

Formaður er afar ánægður með þetta samkomulag og sérstaklega í ljósi þess að ekki hafi þurft að koma til þess að málið færi fyrir félagsdóm. Hér er um umtalsverða kjarabót að ræða fyrir alla þá starfsmenn sem eru ráðnir til afleysinga því nú munu þeir framvegis njóta fulls bónus en ekki með takmörkunum eins og framkvæmdin var áður.

Stjórn og starfsfólk Verkalýðsfélags Akraness óskar félagsmönnum sínum og landsmönnum öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

Skrifstofa félagsins verður lokuð á Þorláksmessu og þriðjudaginn 27. desember en opnar á ný miðvikudaginn 28. desember.

Ef áríðandi mál koma upp er hægt að ná í formann félagsins í síma 8651294.