Í gær tilkynnti Alcoa að þeir hefðu hætt við áform um að reisa álver á Bakka við Húsavík. Formaður VLFA skilur vel þá gremju og reiði sem nú ríkir hjá Húsvíkingum en nú hafa þeir beðið eftir atvinnuuppbyggingu á þessu svæði um alllanga hríð og bundu miklar vonir við áform Alcoa um stórt og öflugt álver á þeirra atvinnusvæði.

Við Akurnesingar þekkjum mætavel hversu gríðarlega mikilvæg stóriðja er fyrir hvert atvinnusvæði. En formaður myndi ekki vilja hugsa þá hugsun til enda ef stóriðjunnar á Grundartanga, þ.e.a.s. Elkem Ísland og Norðurál, nyti ekki við á okkar atvinnusvæði. En hjá Norðuráli starfa um 530 starfsmenn og yfir 200 manns starfa hjá Elkem Ísland. Með afleiddum störfum starfa um 3.000 manns tengt stóriðjunni á Grundartanga. Atvinnuástandið á Akranesi væri með öðrum orðum skelfilegt ef stóriðjunnar á Grundartanga nyti ekki við og búsetuskilyrði á svæðinu væru þar af leiðandi ekki vænleg.

Það er gríðarlega mikilvægt að stóriðjan bjóði upp á bestu mögulegu launakjör og það er eitt af því sem Verkalýðsfélag Akraness hefur verið að berjast fyrir um alllanga hríð. Í síðustu samningalotu sem nú er nýlokið var stigið skref í jákvæða átt hvað varðar launakjör Norðuráls á Grundartanga, en baráttu fyrir bættum kjörum félagsmanna mun að sjálfsögðu aldrei ljúka. Rétt er að geta þess að í dag er verkamaður á vöktum með 5 ára starfsaldur hjá Norðuráli með yfir 500.000 kr. í heildarlaun á mánuði fyrir 182 klst vinnu. Iðnaðarmaður er með um 650.000 kr. á vöktum fyrir sama vinnustundafjölda.

Launakjör í Norðurál hækka á þessu ári sem nemur 14,1% sem klárlega skilar sér til samfélagsins með einum eða öðrum hætti og þessar launahækkanir sýna sterka stöðu þessara fyrirtækja og mikilvægi þeirra hér á landi. Eins og áður sagði þá starfa t.a.m. 530 manns hjá Norðuráli á Grundartanga og það er ljóst að sveitarfélögin njóta góðs af þessari starfsemi bæði í formi fasteignagjalda, útsvars og annarra greiðslna til ríkis og sveitarfélaga.

Formaður hefur oft og tíðum undrað sig á þeim fordómum sem ríkja í garð stóriðju hér á landi í ljósi þeirra staðreynda hversu mikilvæg hún er íslensku samfélagi og síðast en ekki síst hverju því atvinnusvæði sem hún tilheyrir. Það þýðir ekki lengur fyrir þá sem gagnrýna stóriðju hér á landi að segja að það verði bara eitthvað annað að koma í staðinn. Þá verða þessir sömu aðilar að benda á hvað annað eigi að koma, því formaður fullyrðir það að ef stóriðjunnar nyti ekki við á Akranesi þá væru búsetuskilyrði hér vægast sagt skelfileg.

Eins og fram hefur komið hér á heimasíðu félagsins þá lagði formaður Verkalýðsfélags Akraness fram tvær ályktanir á þingi Starfsgreinasambands Íslands sem haldið var dagana 13. og 14. október og lauk rétt í þessu.

Það er óhætt að segja að þessar ályktanir hafi vakið verðskuldaða athygli á þinginu enda sköpuðust miklar umræður um þær báðar. Það er skemmst frá því að segja að einungis önnur ályktunin náði fram að ganga en það var ályktun um leiðréttingu á þeim gríðarlega forsendubresti sem varð í kjölfar efnahagshrunsins. Það ber að þakka fyrir þann stuðning sem þessi ályktun fékk á þinginu, en hún fór í gegn með örlitlum orðalagsbreytingum.

Hins vegar veldur það undrun og hryggð formanns VLFA að ályktun um afnám verðtryggingar skyldi hafa verið felld bæði í nefndarstarfi sem og í allsherjarkosningu á þinginu. Það er með ólíkindum í ljósi þess að verðtryggingin hefur leikið skuldsett heimili skelfilega á liðnum árum og áratugum. Hvernig má það vera að verkalýðshreyfingin skuli ekki vera í sama takti og hinn almenni félagsmaður hvað þetta brýna hagsmunamál varðar? Enda var niðurstaða könnunar, sem Hagsmunasamtök heimilanna létu Capacent Gallup gera fyrir sig um vilja til afnáms verðtryggingar, sú að 80% þátttakenda vildu afnema verðtrygginguna af 1600 manns sem spurðir voru.

Formaður spyr sig á hvaða vegferð er íslensk verkalýðshreyfing þegar hún gengur slag í slag þvert gegn vilja hins almenna félagsmanns, eins og áðurnefnd könnun sannar, og þarna er kannski komin skýringin á þeirri gríðarlegu gjá sem er á milli forystu verkalýðshreyfingarinnar og hins almenna félagsmanns um þessar mundir.

Formaður færði ítarleg rök fyrir þessari ályktun sem felld var á þinginu og kom m.a. fram í máli hans að almenningur hefur verið að mótmæla á Austurvelli m.a. verðtryggingunni og í þessu samhengi er rétt að minna á að þegar stóru mótmælin voru þegar upp undir 10.000 manns mættu 1. október 2010 voru verðtryggð íbúðarlán heimilanna 1.236 milljarðar og hafa hækkað vegna 5,7% verðbólgu á síðustu 12 mánuðum um 70 milljarða. En formanni reiknast til að frá 1. janúar 2008 hafi verðtryggðar skuldir heimilanna hækkað hvorki um meira né minna en 350 milljarða króna. Því er það þyngra en tárum taki að ályktun um að eyða þessum skaðvaldi sem verðtryggingin er, hafi verið felld á þessu þingi með 54,5% atkvæða. Þarna var kjörið tækifæri til að standa með alþýðu þessa lands gegn því miskunnarlausa óréttlæti sem birtist í formi verðtryggingar. Óréttlæti sem birtist í því að fjármagnseigendur og fjármálastofnanir bólgna út á kostnað skuldsettra heimila.

Formaður sagði á þinginu að stéttarfélög innan ASÍ hafi fengið gríðarlegar upphæðir í formi vaxta og verðbóta frá hruni og mætti alveg segja að þetta séu hálfgerðir blóðpeningar enda koma þeir frá skuldsettum heimilum. Hrunið virkaði eins og lottó-vinningur fyrir fjármagnseigendur sem voru með sína fjármuni verðtryggða.

Formaður kom einnig inn á það þegar Jóhanna Sigurðardóttir skipaði nefnd í október 2008 til að meta áhrif þess að taka neysluvísitöluna tímabundið úr sambandi. Formaður þeirrar nefndar var Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ, og það var með ólíkindum að hann skuli hafa lagst alfarið gegn því að taka neysluvísitöluna úr sambandi tímabundið og dreifa með því byrðum hrunsins jafnt milli fjármagnseigenda og skuldsettra heimila . Rök forseta ASÍ voru þau að þetta myndi kosta fjármagnseigendur 180 milljarða, en skítt með skuldsett heimili. Ég hef áður skorað á forseta ASÍ að segja af sér vegna þessarar afstöðu sem hann tók gegn skuldsettum heimilum og ég geri það aftur nú.

Eins og áður sagði vakti þessi niðurstaða undrun formanns, enda er hún ekki í neinum takti við það sem alþýða þessa lands hefur verið að berjast fyrir á síðustu misserum. En þetta er engin nýlunda fyrir formann Verkalýðsfélags Akraness að lenda í slíkum átökum þegar um forystu verkalýðshreyfingarinnar er að ræða en eins og frægt var lagði Verkalýðsfélag Akraness fram tillögu um stóraukið lýðræði við stjórnarval í lífeyrissjóðunum þar sem sjóðsfélagarnir myndu kjósa alla sína stjórnarmenn og hætt yrði með helmingaskipti verkalýðshreyfingarinnar og atvinnurekenda eins og nú tíðkast. Sú tillaga var felld með 80% atkvæða á ársfundinum, en félagið lét Capacent Gallup gera könnun fyrir sig um sama efni og það er skemmst frá því að segja að þar voru um 80% sem vildu auka við lýðræði í stjórnum lífeyrissjóðanna.

Þetta sýnir svo ekki verður um villst þá gríðarlegu gjá sem er á milli hins almenna félagsmanns og æðstu stjórnenda verkalýðshreyfingarinnar svo ekki verður um villst.

Þing Starfsgreinasambands Íslands, sem er eitt stærsta landssamband innan ASÍ, mun hefjast í dag kl. 11. Þingið mun hefjast á því að velferðarráðherra, Guðbjartur Hannesson, mun flytja ávarp ásamt forseta Alþýðusambands Íslands.

Það er alveg ljóst að fjölmörg mál er lúta að hagsmunum félagsmanna SGS munu verða til umfjöllunar á þessu þingi. Formaður Verkalýðsfélags Akraness hefur samið tvær ályktanir sem hann mun leggja fram á þinginu. Önnur ályktunin lýtur að afnámi verðtryggingar enda er hér um að ræða samfélagslegt mein sem hefur leikið íslensk heimili skelfilega á liðnum árum og áratugum.

Hin ályktunin mun lúta að því að ríkisstjórnin beiti sér fyrir því af fullum þunga að sá gríðarlegi forsendurbrestur sem varðar skuldir heimilanna verði leiðréttur með afgerandi hætti í eitt skipti fyrir öll. Formaður trúir ekki öðru en að þessi mikilvægu hagsmunamál okkar félagsmanna fái brautargengi á þinginu.  

Þing Starfsgreinasambands Íslands mun hefjast á morgun á Hótel Loftleiðum og stendur þingið yfir í tvo daga. Það er ljóst að fjölmörg mál munu verða í brennidepli á þessu þingi, meðal annars atvinnu- og kjaramál og síðast en ekki síst málefni skuldsettra heimila.

Það er alveg ljóst að málefni um skuldavanda heimilanna mun ugglaust verða talsvert rædd á þinginu sem og það miskunnarlausa óréttlæti sem heimilin hafa mátt þola á liðnum árum. Heimilin hafa þurft að taka á sig stóran hluta af þeim forsendubresti sem varð vegna efnahagshrunsins á sama tíma og slegin hefur verið skjaldborg í kringum erlenda kröfuhafa og vogunarsjóði. Krafan hlýtur að vera sú að bankastofnanir skili þeim afslætti sem þær fengu úr gömlu bönkunum yfir í þá nýju til sinna viðskiptavina með afgerandi hætti. En það er alveg ljóst að samkvæmt gögnum frá Seðlabankanum þá er nægt svigrúm hjá bönkunum til leiðréttinga á skuldum heimilanna.

Einnig hlýtur það að verða skýr krafa á þinginu að ríkisstjórnin afnemi verðtrygginguna án tafar enda er hér um samfélagslegt mein að ræða sem hefur leikið skuldsett heimili skelfilega á liðnum árum og það er undarlegt að ríkisstjórn sem kennir sig meðal annars við réttlæti skuli láta það óréttlæti viðgangast að skuldsett heimili taki á sig alla ábyrgð er lítur að verðtryggingunni á sama tíma og fjármálastofnanir eru tryggðar upp í rjáfur. Við þetta óréttlæti getur almenningur í þessu landi ekki sætt sig stundinni lengur.