Útlit er fyrir að forsvarsmenn Spalar ætli sér að gerast verkfallsbrjótar á fyrsta degi verkfalls, en samkvæmt mati yfirlögfræðings Alþýðusambands Íslands þá liggur fyrir að það er brot á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur ef öryggisstjóri gengur í störf starfsmanna í gjaldskýlinu við Hvalfjarðargöng.

Þetta mál er með svo miklum ólíkindum, að það nær engu tali. Forsvarsmönnum Spalar hefur verið gert það ljóst að Verkalýðsfélag Akraness er svo sannarlega tilbúið að skoða það með opnum hug að veita fyrirtækinu undanþágu til að uppfylla viðbragðs- og neyðaráætlun í Hvalfjarðargöngum. En í þeirri neyðaráætlun, sem Spölur er aðili að og er unnin í gegnum Almannavarnir Ríkisins, gegna starfsmenn í gjaldskýli veigamiklu öryggishlutverki. Þar kemur meðal annars fram að það er ófrávíkjanleg krafa að gjaldskýlið sé aldrei skilið eftir mannlaust. Það liggur fyrir að fyrstu boð um slys eða óhöpp berast strax til gjaldskýlisins og þar skiptir gríðarlegu máli að gripið sé fumlaust inn í atburðarrásina til að forða frekari hættu, t.d. með lokun gangnanna.

Því miður virðist hroki stjórnenda Spalar ekki ríða við einteyming, því þeir geta ekki einu sinni brotið odd af oflæti sínu og óskað áðurnefndrar undanþágu til að uppfyllla þessar neyðaráætlanir, heldur er margt sem bendir til þess að þeir vilji frekar takmarka öryggi sinna viðskiptavina með fjareftirliti, auk þess sem fyrir liggur eins og áður sagði að öryggisstjóra er óheimilt að ganga í störf starfsmanna Spalar.

Verkalýðsfélag Akraness mun íhuga næstu skref, en það hvarflar ekki að félaginu að fara í slag við Spöl og loka göngunum með átökum, enda bitnar slíkt á öðrum en Speli. Félagið hins vegar harmar það að forsvarsmenn fyrirtækisins ætli að gefa afslátt af öryggi vegfarenda sem eiga viðskipti við Spöl. En gangi öryggisstjóri í störf starfsmanna, eins og útlit er fyrir að hann muni gera, þá verður það eðli málsins kært sem brot á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur. Hins vegar telur félagið að Spölur þurfi að svara þeirri spurningu á opinberum vettvangi hvers vegna þeir ætli ekki að uppfylla öryggis- og viðbragðsáætlun sem gefin hefur verið út fyrir göngin, með því að hafa gjaldskýlið alltaf mannað eins og kveðið er á um, en þeir hafa svarað því að þeir telji sig vera að gera það með því að láta öryggisstjóra ganga í störf starfsmanna. Því þarf líka að spyrja þessa ágætu menn að því hvort þeir ætli að brjóta lög um stéttarfélög og vinnudeilur og traðka þannig á þeim grundvallarmannréttindum sem fólgin eru í verkfallsréttinum.

Félagsmenn vítt og breitt eru hvattir til að hafa samband við skrifstofu félagsins verði þeir vitni að verkfallsbrotum í dag. Einnig er hægt að ná í formann félagsins í síma 8651294.

 Félagsmenn, munið eftir aðalfundi félagsins sem haldinn verður á Gamla Kaupfélaginu í kvöld kl. 18:00. Á dagskrá eru hefðbundin aðalfundarstörf og að þeim loknum verður fundargestum boðið upp á kvöldverð. 

Á aðalfund eru velkomnir allir félagsmenn, úr öllum deildum félagsins og er mæting á aðalfund gott tækifæri til að fá innsýn í starfsemi félagsins á liðnu starfsári. Aðalfundur er æðsta vald félagsins og eru ýmis mál á dagskrá fundarins, meðal annars breyting á reglugerð vinnudeilusjóðs en allt stefnir í að vegna boðaðra verkfalla þurfi að úthluta úr honum til félagsmanna sem leggja niður störf í verkfalli.

Félagsmenn eru hvattir til að fjölmenna og taka þannig virkan þátt í starfi félagsins.

Nú eru verkfallsátökin byrjuð að harðna en fyrsta verkfall skellur á á hádegi næsta fimmtudag. Forsvarsmenn Spalar hafa tekið þá ákvörðun að hafa gjaldskýlið mannlaust og gefa frítt í göngin sem er að mínu mati grafalvarlegt. 

Þessu skal fyrst svara með því að í neyðar- og viðbragðsáætlun sem gildir fyrir Spöl í Hvalfjarðargöngum kemur skýrt fram að það sé ófrávíkjanleg krafa að starfsmenn Spalar hafi tetra talstöð og að gjaldskýlið sé aldrei skilið eftir mannlaust. Maður hlýtur að spyrja sig hvað Vegagerðin og ríkislögreglustjóri segi við því ef að Spölur ætlar ekki að uppfylla þá neyðaráætlun sem gildir fyrir Hvalfjarðargöng. Það hlýtur að kalla á skjót viðbrögð af hálfu Vegagerðarinnar því ef ekki er hægt að uppfylla viðbragðsáætlunina er ekkert annað að gera en að loka göngunum á meðan á verkfalli stendur.

Það er alveg ljóst að þessi aðgerð forsvarsmanna Spalar er á gráu svæði hvað varðar lög um stéttarfélög og vinnudeilur og því til viðbótar er það grafalvarlegt mál að skilja gjaldskýlið eftir mannlaust enda hefur sagan sýnt að það getur skipt sköpum að starfsmenn grípi til skjótra viðbragða þegar óhöpp eiga sér stað í göngunum. Hver mínúta getur skipt máli hvað það varðar. Nánast í hverri einustu viku þurfa starfsmenn Spalar að aðstoða vegfarendur vegna óhappa sem verða í göngunum, meðal annars að draga bilaðar bifreiðar upp og annað slíkt. 

Það kemur líka fyrir að starfsmenn Spalar þurfi að bregðast hratt við fyrir sjúkraflutningabíla í neyðarakstri og er þá göngunum lokað til að sjúkrabifreiðar hafi greiðan aðgang í gegn en það er ljóst að þegar enginn verður í gjaldskýlinu verður slíkri þjónustu ekki til að dreifa. 

Formaður félagsins talar af reynslu fyrir mikilvægi þess að öryggismál séu í lagi í göngunum enda vann hann hjá Speli í 6 ár áður en hann tók við formennsku í Verkalýðsfélagi Akraness. Það er morgunljóst að það er mikið öryggisatriði að starfsmenn séu til staðar til að bregðast við hinum ýmsu óhöppum sem upp kunna að koma í göngunum. Hér er til dæmis ein gömul frétt þar sem kviknaði í bíl við göngin og formaður tók þátt í að slökkva þann eld á sínum tíma. Það er eins gott að svona atvik komi ekki upp í ljósi þess að forsvarsmenn Spalar ætla að afgreiða verkfallið með áðurnefndum hætti. 

Það er í raun og veru grátlegt til þess að vita að starfsmenn hafi verið tilbúnir til að ganga frá samningi við Spöl til að forða fyrirtækinu frá verkfallsaðgerðum en nú liggur fyrir að Spölur bregst við með þeim hætti að gefa frítt í göngin. Að mati formanns er þetta á gráu svæði hvað varðar lög um stéttarfélög og vinnudeildur eins og áður hefur komið fram. En allavega er mikilvægt að vegfarendur átti sig á því að öryggisþáttur ganganna verður ekki svipur hjá sjón á meðan á verkfalli stendur.  

Verkalýðsfélag Akraness hefur sett sig í samband við Magnús Norðdahl, yfirlögfræðing ASÍ, til að kanna lögmæti þessarar aðgerðar Spalarmanna að gefa frítt í göngin og hafa þau opin. Einnig er félagið að kanna hjá Vegagerðinni hvort þetta standist öryggissjónarmið og á grundvelli þeirra niðurstaðna verður tekin ákvörðun um hvernig brugðist verður við.

Í gær gekk sumarið í garð með blóm í haga. En sumarið tók ekki vel á móti ræstingarkonunum í Fjölbrautaskóla Vesturlands, því í morgun var þeim afhent uppsagnarbréf þar sem fram kemur að vegna hagræðingar í rekstri og endurskipulagningar á ræstingarmálum skólans sé þeim sagt upp störfum. 

Það er óhætt að segja að það hafi skollið á suðvestan stórhríð í fangið á þessum mætu konum sem hafa séð um að ræsta skólann í tugi ára en sú sem er með lengstan starfsaldur er búin að starfa við ræstingarnar í uppundir 30 ár. Flestar eru þær með starfsaldur frá 10 árum og upp í 20 ár. 

Enn og aftur ríða snillingar hagræðingar fram og í þessu tilfelli er það nýráðinn skólameistari skólans. Hún telur eins og svo margir aðrir stjórnendur í íslensku atvinnulífi og stofnunum að mestu sparnaðarmöguleikarnir liggi í kjörum ræstingafólks. Þessum harðneskjulegu aðgerðum verður ekki lýst í fáum orðum - að enn og aftur sé ráðist að kjörum þeirra sem síst skyldi. 

Það er alveg magnað að á sama tíma og samið hefur verið við kennara um umtalsverðar kjarabætur þá skuli ráðist að kjörum ræstingarfólks og kvartað yfir að launakostnaður stofnunarinnar hafi hækkað mikið. Maður spyr sig því, ekki á að lækka launakostnað Fjölbrautaskóla Vesturlands með því að skerða launakjör þeirra sem á lökustu kjörunum eru? 

Verkalýðsfélag Akraness mótmælir þessari aðför að kjörum þessara starfsmanna harðlega og þetta sýnir svo ekki verður um villst að svona miskunnarlaust ofbeldi þurfa mörg kvenna- og lágtekjustörf að þola og því verður að mæta af fullri hörku.

Það liggur meira að segja fyrir að þessar umræddu konur hafa í tvígang verið tilbúnar til að gefa eftir af sínum kjörum til að mæta hagræðingarþörf skólans. Núna bregður hinsvegar svo við að nýráðinn skólameistari segir þeim öllum upp og félagið hefur vitneskju um að leitað hafi verið til ræstingarfyrirtækja til að taka verkið að sér. Sú saga sem er í kringum þessi blessuðu ræstingafyrirtæki er þyrnum stráð enda liggur fyrir að kjörin rýrna gríðarlega og álagið eykst þegar ræstingarfyrirtækin taka störfin að sér eins og frægt dæmi á Landsspítalanum sannar. 

Verkalýðsfélag Akraness mun skoða hvað er hægt að gera varðandi þetta mál en siðferðislega liggur ábyrgðin hjá skólameistaranum og það að hafa brjóst í sér til að ráðast á kjör þessara kvenna er formanni algjörlega óskiljanlegt. Eins og áður sagði er það lenska hjá stjórnendum þegar kemur að því að leita hagræðingar að líta til ræstingar, mötuneytis, þvottahúss og slíkra láglaunastarfa en þessu sama fólki dettur ekki í hug að kíkja á æðstu stjórnendur til að leita hagræðingar. Hafi skólameistarinn skömm fyrir þessa framgöngu og skorar formaður á hann að draga þessar uppsagnir tafarlaust til baka og leita annarra leiða en að fara í vasa íslensks lágtekjufólks til hagræðingar.