Formaður félagsins fundaði með forsvarsmönnum Samtaka atvinnulífsins í morgun hjá Ríkissáttasemjara, en eins og fram kom hér á heimasíðunni í gær hafði Ríkissáttasemjari boðað til þessara fundar. Þeir kjarasamningar sem voru til umfjöllunar voru kjarasamningur starfsmanna Elkem Ísland á Grundartanga,  sérkjarasamningur fiskimjölsverksmiðjunnar, kjarasamningur starfsmanna Klafa, sem sér um út- og uppskipanir á Grundartanga, auk kjarasamningsins á hinum almenna vinnumarkaði.

Það er óhætt að segja að viðræðurnar við Samtök atvinnulífsins, sem ríkissáttasemjari stjórnaði, hafi verið gagnlegar og uppbyggilegar þar sem menn hafi skipst á skoðunum án þess að nein niðurstaða hafi náðst. Formaður lagði t.d. fram nokkrar tillögur til lausnar á deilunni, í fyrsta lagi að laun lágtekjufólks yrðu hækkuð umtalsvert, til dæmis með krónutöluhækkun og breytingum á innröðun í launatöflu, þar sem sérstakt tillit yrði tekið til starfsmanna í útflutningsfyrirtækjum eins og t.d. hjá ferðaþjónustunni og fiskvinnslunni. Í öðru lagi nefndi formaður hvort ekki mætti skoða að gengið yrði frá nokkurs konar þjóðarsátt þar sem samið yrði um fasta krónutöluhækkun sem gæti numið 20.000 krónum, sem hugsanlega gæti leitt til þess að kostnaðarauki atvinnulífsins yrði ekki meiri en fyrirliggjandi samningur kveður á um. Slík hækkun myndi ganga jafnt yfir alla óháð því hvort fólk sé með milljón í laun eða 200.000 krónur. Slíkan samning væri svo sannarlega hægt að kalla þjóðarsáttarsamning þar sem allir tækju á sig sambærilega launahækkun og horfið yrði frá prósentu-hækkun í samningnum.

Þriðja tillagan sem formaður nefndi snerist um að verðtryggja núverandi samning verkafólks út samningstímann. Með því væri ábyrgðinni varpað yfir á atvinnulífið og stjórnvöld að halda hér stöðugleika út samningstímann. Ef verðbólgan yrði 2% í lok samningstímans þá kæmi samkvæmt þessari tillögu 2% launahækkun til viðbótar því sem um hafði verið samið. Ef verðbólgan yrði hins vegar 5% þá kæmi 5% launahækkun í lok samningstímans. En með því að verðtryggja þennan samning væri verið að varpa ábyrgðinni meira yfir á ríki, sveitarfélög, verslun og í raun og veru atvinnulífið í heild sinni við að halda verðbólgu hér niðri. Formaður telur að þessi leið sé alveg fær út samningstímann og sérstaklega í ljósi þess að verðtrygging hefur ekki enn verið afnumin af fjárskuldbindingum heimilanna.

Það er skemmst frá því að segja varðandi verðtryggingu launa, þá höfnuðu fulltrúar Samtaka atvinnulífsins því algerlega og sögðu slíkt ekki koma til greina því reynslan af verðtryggingu launa væri ekki góð.

Varðandi sérkjarasamningana þá voru þeir einnig til umræðu og það kom alveg skýrt fram hjá forsvarsmönnum Samtaka atvinnulífsins að ekki verður gengið frá sérkjarasamningunum fyrr en kjarasamningur á hinum almenna vinnumarkaði hefur verið frágenginn. Einnig kom fram hjá þeim að þær launabreytingar sem um semst í aðalkjarasamningi muni verða þær sömu og sérkjarasamningarnir muni fela í sér. Slíkt á Verkalýðsfélag Akraness afar erfitt með að sætta sig við enda eru sérkjarasamningar félagsins t.d. við Elkem ísland sjálfstæðir samningar og ekki eðlilegt að starfsfólki þar sé stillt þannig upp við vegg að samið sé um kjör þeirra í allt öðrum samningum en þeirra eigin.

Eins og áður sagði þá var þetta bara nokkuð góður fundur hjá ríkissáttasemjara í dag þótt niðurstaðan væri engin, því grunnforsenda til að leysa kjaradeilur er að menn geti talað saman, skipst á skoðunum og reynt að finna lausnir til þess að leysa vandann. Því það er morgunljóst að vandinn er umtalsverður og það er skylda beggja samningsaðila að leggja sig í líma að finna lausn sem báðir samningsaðilar geta fallist á.

Ríkissáttasemjari hefur boðað fulltrúa Verkalýðsfélags Akraness til fundar á morgun þriðjudag, en eins og fram hefur komið hér á heimasíðunni þá hefur félagið vísað kjaradeilum Elkem Ísland, Klafa og fiskimjölsverksmiðjunnar til sáttasemjara. Þessu til viðbótar er kjarasamningurinn á hinum almenna vinnumarkaði einnig kominn til Ríkissáttasemjara og verða því þessir fjórir samningar til umræðu á fundinum á morgun.Það er ljóst að töluvert ber á milli aðila, en krafa Verkalýðsfélags Akraness vegna allra þessara samninga er að grunntaxtar hækki um 20.000 kr. á mánuði, en þeirri kröfu hafa fulltrúar Samtaka atvinnulífsins algerlega hafnað.

Það liggur fyrir að félagsmenn VLFA sendu félaginu skýr skilaboð varðandi kosningu um aðalkjarasamninginn á hinum almenna vinnumarkaði, en upp undir 93% félagsmanna höfnuðu þeim samningi og sendu því skýr skilaboð til samninganefndar um að gera þurfi betur til að hægt sé að bera nýjan samning upp til atkvæðagreiðslu.

Samninganefnd Starfsgreinasambands Íslands kom saman fyrir helgi og eygði formaður þá von að samstaða myndi ríkja á milli aðildarfélaga SGS um að fara sameinuð í viðræður við atvinnurekendur, því eins og áður hefur komið fram er staða aðildarfélaga SGS nokkuð sterk í ljósi þess að margar atvinnugreinar sem félagsmenn SGS starfa í hafa verið að skila góðri afkomu á undanförnum árum og nægir í því samhengi að nefna ferðaþjónustuna og fiskvinnsluna. En því miður þá ríkti ekki mikil samstaða, alla vega á þessum fyrsta fundi, um áframhaldandi samstarf og voru skiptar skoðanir um hvaða leið ætti að fara. Kom fram að sumir vildu halda áfram sameiginlegu samstarfi við önnur landssambönd, en slíkt telur formaður VLFA að sé ekki happadrjúgt fyrir íslenskt verkafólk.

Krafan er afar hógvær, enda byggist hún á að hækka lágmarkstaxta verkafólks um 20.000 kr. á mánuði. En rétt er að benda á í því samhengi að lágmarkstaxtar og laun verkafólks duga á engan hátt fyrir lágmarksframfærslu samkvæmt öllum opinberum viðmiðum. Því verður að lagfæra þessa taxta í skrefum og 20.000 króna hækkun taxtalauna er örlítið skref í þá átt.

Það er grundvallaratriði að ef menn ætla að ná árangri í kjaraviðræðum við Samtök atvinnulífsins þá verða aðildarfélög Starfsgreinasambandsins að standa saman. Sameinuð er alveg ljóst að æði margt væri hægt að gera, en sundrung er ávísun á að skila ekki viðunandi niðurstöðu fyrir okkar félagsmenn. Það er mikilvægt fyrir forystumenn í verkalýðshreyfingunni að átta sig á þessari bláköldu staðreynd, sérstaklega í ljósi þess að hinn almenni félagsmaður hefur send forystumönnum verkalýðshreyfingarinnar skýr skilaboð, síðasti samningur var of innihaldsrýr svo gerið þið betur! 

Kjaraviðræðum vegna þriggja sérkjarasamninga hefur nú verið slitið, en í morgun fól samninganefnd Elkem Ísland formanni Verkalýðsfélags Akraness að vísa kjaradeilu starfsmanna til ríkissáttasemjara. Hið sama gerði samninganefnd Klafa ehf, sem sér um upp- og útskipanir á Grundartangasvæðinu, svo og samninganefnd fiskimjölsverksmiðju HB Granda. Formaður VLFA á von á því að ríkissáttasemjari boði til fundar fljótlega eftir helgi.

Verkalýðsfélag Akraness mun boða til opins fundar með starfsmönnum Elkem og Klafa í næstu viku til að ræða þá stöðu sem upp er komin og kanna til hvaða aðgerða starfsmenn vilja grípa. Nánari tímasetning fundarins verður auglýst síðar.

Eins og allir vita þá voru kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði víða kolfelldir og sem dæmi þá felldu upp undir 60% félagsmanna Starfsgreinasambands Íslands nýgerðan kjarasamning. Formaður Verkalýðsfélags Akraness er ánægður með að íslenskt verkafólk skuli hafa sýnt í verki að það sé ekki tilbúið að láta hvað sem er yfir sig ganga.

Það var æði margt í þessum samningi sem varð þess valdandi að hann fékk þá útreið sem raun bar vitni, nægir að nefna í því samhengi að launahækkanir til handa íslensku verkafólki voru einfaldlega allt of rýrar og smávægilegar til að verkafólk gæti sætt sig við þær. Þessu til viðbótar ákváðu stjórnvöld að skilja eftir tekjulægsta fólkið þegar kom að skattabreytingum, sem birtust í þeirri mynd að hátekjufólk með yfir 800.000 krónur á mánuði var að fá skattalækkun sem nam allt að 42.000 á meðan verkafólk með tekjur undir 250.000 fékk ekki eina einustu krónu í lækkun. Við slíkt er eðli málsins samkvæmt alls ekki hægt að una. Þessu til viðbótar mátti á engan hátt taka tillit til atvinnugreina sem svo sannarlega höfðu borð fyrir báru til að hækka laun sinna starfsmanna umtalsvert og nægir að nefna ferðaþjónustuna svo ekki sé talað um sjávarútvegsfyrirtækin sem hafa hagnast um 40 milljarða eftir skatta ár hvert á undanförnum árum.

Krafa Starfsgreinasambandsins var ekki aðeins skýr, heldur var hún í raun og veru hógvær. Hún gerði ráð fyrir 20.000 króna hækkun á launum verkafólks og tekið yrði tillit til launaflokkahækkana í greinum sem starfa í útflutningi, t.d. hjá fiskvinnslufólki.

Það er óhætt að segja að upp sé komin afar skrýtin og flókin staða innan verkalýðshreyfingarinnar, en verkalýðshreyfingunni ber skylda gagnvart sínum félagsmönnum að vinna úr þeirri flóknu stöðu sem upp er komin. Sú vinna er fólgin í því að hlusta á grasrótina í verkalýðshreyfingunni, hlusta á okkar félagsmenn og berjast af alefli fyrir bættum kjörum okkar fólks. Formaður Verkalýðsfélags Akraness vill undirstrika það að slík barátta skilar aldrei árangri nema með samstöðu. Samstaðan er það sem skilar árangri. Því ber félögum innan Starfsgreinasambands Íslands skylda til þess að taka höndum saman og vinna að því að ná þeim markmiðum sem voru fólgin í kröfugerðinni, og forystan verður að átta sig á því að þeir launataxtar sem íslensku verkafólki standa til boða eru einfaldlega allt of lágir og langt undir öllum opinberum framfærsluviðmiðum. Eða með öðrum orðum, lágmarkslaun á Íslandi duga ekki fyrir lágmarksframfærslu og að fólk geti haldið mannlegri reisn.

Næstu skref verða því að vera að formenn SGS fundi og taki ákvörðun um hvort menn ætli að vera saman og vinna að því að bæta kjör okkar félagsmanna og reyna eftir fremsta megni að ná eins langt í þeim efnum og kostur er. En það er morgunljóst eins og formaður hefur ætíð sagt á öllum samningafundum SGS að til að ná árangri þá verður að ríkja samstaða.