Eins og fram kom hér á heimsíðunni í gær þá hefur félagið á undanförnum dögum verið að rannsaka málefni er lúta að félagslegum undirboðum gagnvart erlendum starfsmönnum sem starfa hér í nágrenni við Akraness.

Formaður félagsins ásamt pólskum túlki og starfsmanni VLFA voru búin að funda með þeim erlendu starfsmönnum sem um ræðir í tvígang og á þeim fundum kom í ljós að verið var að brjóta gróflega á þeirra réttindum.  Í kjölfarið veittu erlendu starfsmennirnir  Verkalýðsfélagi Akraness fullt og ótakmarkað umboð til að gæta sinna hagsmuna gagnvart vinnuveitanda sínum.

Formaður félagsins var ekki tilbúinn í gær að upplýsa um hvaða fyrirtæki væri að ræða þar sem félagið var enn að rannsaka málið og reyna að fá fyrirtækið til að afhenda gögn t.d. launaseðla og tímaskýrslur.  Hins vegar var viðtal við Hansínu B. Einarsdóttur á fréttastofu Ruv í gær þar sem hún staðfesti að það væri Hótel Glymur sem Verkalýðsfélag Akraness væri að rannsaka, en Hansína er hótelstjóri hjá Glymi.

Hægt er að lesa meira með því að smella á meira.

Hansína B Einarsdóttir sagði í áðurnefndu viðtali við fréttastofu að ásakanir um félagsleg undirboð væru fleipur. Hún sagði ráðningarsamninga staðfesta af Vinnumálastofnun og ef Vilhjálmur héldi því fram að verið væri að svindla á starfsfólki væri hann í raun að draga um hæfni starfsmanna Vinnumálastofnunar í efa.

Þessum ummælum er fljótsvarað. Rétt er það að Vinnumálastofnun staðfestir að ráðningarsamningar uppfylli kjarasamninga. Í þessu tilfelli er það hins vegar svo að þeir ráðningarsamningar sem Glymur skilaði inn til Vinnumálastofnunar eru alls ekki þeir sömu og starfsfólkið er að vinna eftir, enda hefur lögfræðingur Samtaka Atvinnulífsins staðfest við formann að ráðningarkjör starfsmanna Glyms séu of lág.

Í viðtalinu sagði hótelstýran einnig að formaður VLFA hafi ítrekað ónáðað starfsmenn sína, m.a. bankað upp á í þeirra bústað. Átaldi hún vinnubrögð formanns og sagði þau algjörlega ólíðandi.

Hið sanna er að Verkalýðsfélag Akraness fékk í síðustu viku alvarlega ábendingu um að verið væri að brjóta gróflega á þessu fólki og af þeim sökum setti formaður sig í samband við starfsmennina. Átti formaður og starfsmaður félagsins mjög góða fundi með starfsmönnum og á þeim fundum fékk formaður fjölmargar spurningar er lúta að réttindum starfsfólksins. Formaður fékk afhent þau gögn sem þau höfðu og veittu þau einnig félaginu, eins og áður hefur komið fram, fullt umboð til að gæta sinna hagsmuna gagnvart atvinnurekanda sínum.

Rétt er að geta þess að upphaf þessa máls má rekja til 24. ágúst sl. en þá barst tölvupóstur frá Póllandi þar sem óskað var eftir því að skoðað væri hvort verið væri að brjóta á starfsmönnum Hótelsins. Hægt er að skoða þennan tölvupóst með því að smella hér. Verkalýðsfélag Akraness lét þá þegar Stéttarfélag Vesturlands vita af þessu máli þar sem Glymur er á félagssvæði þess félags. Stóð formaður í þeirri trú að málefni starfsmannanna væru í réttum farvegi þar. Formanni er kunnugt um að Stéttarfélag Vesturlands hefur einnig verið að skoða málið á undanförnum vikum. Það var svo eftir þá alvarlegu ábendingu sem barst í liðinni viku að formaður fór sjálfur og hitti fólkið og eftir það fór boltinn fyrst að rúlla.

Ummæli Hansínu B Einarsdóttur um fleipur formanns dæma sig algerlega sjálf. Til að sýna fram á það ætlar VLFA að birta ráðningarsamning sem starfsmönnum VLFA var afhentur á þessum fundum.  Í þeim ráðningarsamningi sem gerður er 16. nóvember 2007 kemur fram að dagvinnulaun eru 635 kr. á tímann, hins vegar fái starfsmaðurinn einungis 50% af þeirri upphæð fyrsta mánuðinn, sem sagt 317 kr. á tímann. Hægt er að skoða ráðningarsamninginn með því að smella hér.

Formaður VLFA vill áætla að afbrotafræðingurinn og hótelhaldarinn Hansína B Einarsdóttir eigi að vita að tímakaup upp á 317 kr. stenst hvorki íslenska kjarasamninga né 7. gr. laga  um stéttarfélög og vinnudeilur.  Einnig á afbrotafræðingurinn og hótelhaldarinn að vita að það stenst ekki lög að láta starfsmann vinna 180 tíma á mánuði og það í þrjá og  hálfan mánuð án þess að fá nein laun, einungis fæði og húsnæði.  Þessu til viðbótar eiga forsvarsmenn Glyms að vita að fyrirtækjum ber að greiða yfirvinnukaup eftir að starfsmenn hafa uppfyllt dagvinnuskyldu sína.  Að sögn starfsmanna Glyms þá fengu þeir ekki greidda yfirvinnu þegar þeir voru búnir að uppfylla dagvinnuskylduna, fyrr en í nóvember á þessu ári.  Að sögn starfmanna voru þeir að vinna þetta á bilinu 250 og uppí 320 tíma á mánuði og því ljóst að hér sé um gróft brot á kjarasamningum að ræða.

Í morgun, þegar starfsmenn VLFA mættu til vinnu, beið þeirra fax frá Hótel Glymi þar sem kom fram að starfsmenn væru búnir að afturkalla það umboð sem Verkalýðsfélag Akraness hafði. Það er alveg ljóst í huga formanns félagsins að hér hafa starfsmenn verið beittir þvingunum til að afturkalla umboð félagsins. Telur afbrotafræðingurinn og hótelhaldarinn að með því að afturkalla umboð félagsins að þessu máli þá komi brotin ekki í ljós? Nei, slíkt mun Verkalýðsfélag Akraness ekki láta gerast og mun því afhenda Stéttarfélagi Vesturlands öll þau gögn sem félagið hefur aflað sér og sýna fram á þau grófu brot sem átt hafa sér stað á undanförnum mánuðum. Félagið hefur undir höndum undirritaðan vitnisburð starfsmanna þar sem fram kemur hvaða kjaraatriði það eru sem fyrirtækið hefur verið að brjóta gegn. Hægt er að skoða íslenska þýðingu þess vitnisburðar með því að smella hér.

Það er alveg ljóst að Verkalýðsfélag Akraness mun fylgjast grannt með því að þeir starfsmenn sem brotið hefur verið á muni fá leiðréttingu sinna launa

Félagsleg undirboð verða ekki liðinVerkalýðsfélag Akraness hefur nú til rannsóknar mál nokkurra erlendra félagsmanna sinna. Þeir hafa veitt félaginu fullt og ótakmarkað umboð til að gæta sinna hagsmuna gagnvart vinnuveitanda sínum.

Starfsmenn Verkalýðsfélags Akraness hafa fundað með erlendu starfsmönnunum að undanförnu og aflað gagna í þessu máli. Samkvæmt upplýsingum frá starfsmönnum og fyrirliggjandi gögnum þá liggur fyrir að hér er um mjög alvarleg brot að ræða.

Verkalýðsfélag Akraness hefur t.d. nýlegan ráðningarsamning undir höndum, þar sem fram kemur að dagvinnukaup starfsmannsins er 635 kr. á tímann. Hins vegar kemur fram í ráðningarsamningnum að starfsmanninum sé skylt að vinna fyrsta mánuðinn til reynslu á 50% launanna, sem gerir 317 kr. á tímann. Á þessu sést að hér er um gróft brot að ræða.

Einn starfsmaður fyrirtækisins tjáði starfsmönnum VLFA að á síðasta ári hefði hann unnið í þrjá og hálfan mánuð, án þess að fá nein laun fyrir. Hann fékk einungis frítt fæði og húsnæði á þessu tímabili. Starfsmaðurinn stóð í þeirri trú að þetta væri eðlilegt þar sem hann væri að læra í faginu. Í dag er hann með 659 kr. á tímann, sem er klárlega undir lágmarkslaunum.

Fram kom hjá starfsmönnunum að þó svo að þau ynnu meira en 173 tíma í mánuði og jafnvel upp í 300 tíma á mánuði þá fengu þau einungis greidd dagvinnulaun og vaktarálag, en ekki yfirvinnu eins og ber að gera eftir að starfsmaðurinn hefur uppfyllt dagvinnuskyldu sína.

Einnig kom fram hjá starfsmönnunum að þeir telji að rauðir dagar sem falla á virka daga hafi ekki verið greiddir eins og kjarasamningar kveða á um. 

Starfsmenn komu líka með fyrirspurnir varðandi hvíldarákvæði og orlofs- og desemberuppbætur, en starfsmenn tóku fyrst eftir slíkum greiðslum í síðasta mánuði. 

Formaður hefur undir höndum samning sem segir að starfsmenn skuli greiða fyrir fæði og húsnæði 25.000 kr. á mánuði. Hins vegar segja starfsmenn að fyrirkomulag sé með þeim hætti að starfsmenn greiði 25.000 á mánuði plús það að 35 tímar eru dregnir af þeim í hverjum mánuði til viðbótar. Þannig að starfsmaður getur verið að greiða yfir 70.000 krónur fyrir fæði og húsnæði á mánuði. Samt er þess getið í kjarasamningi að starfsmenn skuli hafa frítt fæði á meðan þeir eru að störfum.

Starfsmenn hafa ítrekað óskað eftir því að fá launaseðla sína afhenta, en þrátt fyrir ítrekaðar óskir þá hefur það ekki gengið eftir hingað til. Starfsmenn hafa einungis fengið október og nóvember launaseðla.  Þegar starfsmenn fá ekki launaseðla eins og kjarasamnmingar kveða á um, þá gerir það þeim mjög erfitt að fylgjast með hvort verið sé að greiða eftir þeim kjarasamningum sem í gildi eru.

Á þeirri forsendu hefur Verkalýðsfélag Akraness nú kallað eftir launaseðlum, tímaskriftum og öðrum hugsanlegum samningum sem gerðir hafa verið við starfsmenn. Þegar þetta er skrifað hefur fyrirtækið ekki orðið við þeirri ósk. Lögmaður félagsins hefur haft málið til skoðunar og einnig hefur Verkalýðsfélag Akraness gert Vinnumálastofnun grein fyrir þessu máli og mun félagið upplýsa Vinnumálastofnun um framvindu þess.

Við rannsókn málsins kom ennfremur í ljós að engir starfsmannanna eru með dvalarleyfi hér á landi, og eru þar af leiðandi að greiða sína skatta og sín gjöld án þess að njóta þeirra réttinda sem þeim annars bæri.

Krafa Verkalýðsfélags er hvellskýr í þessu máli, það er að launaseðlar og tímaskýrslur verði skoðaðar aftur í tímann og starfsmenn fái leiðréttingu á sínum launum samkvæmt þeirri úttekt sem gerð verður. Það er algjörlega ljóst í huga formanns félagsins að þar getur verið um umtalsverðar fjárhæðir að ræða miðað við þau gögn sem liggja fyrir í málinu.

Félagið mun fylgja þessu máli eftir af fullum þunga því það er með öllu ólíðandi að félagsleg undirboð af þessum toga séu látin viðgangast á íslenskum vinnumarkaði.  Háttsemi af þessum toga er að grafa undan íslenskum vinnumarkaði og ógnar því markaðslaunakerfi sem hér er í gildi.

Rétt í þessu var að ljúka fundi sem formaður félagsins átti með bæjarráði Akraneskaupstaðar. Tilefni fundarsins voru þær sértæku launahækkanir sem sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu hafa verið að veita sínum starfsmönnum að undanförnu. Þær sértæku aðgerðir hafa fyrst og fremst beinst að þeim tekjulægstu og hafa laun einstaka hópa t.d. skólaliða og starfsmanna og leikskólum, hækkað um 6 - 16 þúsund á mánuði.

Einnig hafa sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu verið að veita starfsmönnum sínum ýmis hlunnindi eins og líkamsræktarkort og annað slíkt.

Verkalýðsfélag Akraness skoraði á bæjarráð að greiða starfsmönnum Akraneskaupstaðar 30.000 kr. jólabónus líkt og starfsmenn Hafnarfjarðarbæjar fá. Einnig skoraði Verkalýðsfélag á bæjarráð að skoða með jákvæðum hug þær launahækkanir sem beinst hafa að tekjulægstu starfsmönnum sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu, enda er það með öllu ólíðandi að laun fyrir sambærileg störf séu lakari á landsbyggðinni en á höfuðborgarsvæðinu. Við slíkt verður ekki unað.

Bæjarráð ætlar að skoða þessi mál og nú er bara að vona að þeir fylgi fordæmi sveitarstjórnarmanna á höfuðborgarsvæðinu og geri vel við sína starfsmenn öllum til heilla.

Í morgun var fundað með Samtökum Atvinnulífsins vegna þeirra sérkjarasamninga sem Verkalýðsfélag Akraness er aðili að, þ.e.a.s. sérkjarasamningur starfsmanna Síldarbræðslunnar og einnig sérkjarasamningur starfsmanna Spalar.

Farið var yfir þær kröfur sem starfsmenn áðurnefndra fyrirtækja hafa lagt fram og viðbrögð fengin frá Samtökum Atvinnulífsins. Það er mat formanns eftir þessa fundi, að töluverð gjá sé á milli samningsaðila og er ljóst að ef takast á að ganga frá nýjum kjarasamningum fyrir áramót þá þurfi nánast kraftaverk til.

Næsti fundur hefur ekki verið ákveðinn, hvorki vegna sérkjarasamnings bræðslumanna né starfsmanna Spalar, en að öllum líkindum verður fundað aftur fyrir jól.