Eins og fram hefur komið hér á heimasíðunni þá stefndi Verkalýðsfélag Akraness fyrirtækinu Skaganum vegna grófra kjarasamningsbrota gagnvart einum af okkar félagsmönnum.

Málið vannst fyrir Landsrétti í október á síðasta ári.  En það er skemmst frá því að segja að Landsréttur var algerlega sammála Verkalýðsfélagi Akranes og lögmanni félagsins, enda var Skaginn dæmdur í dag til að greiða starfsmanninum rétt rúma eina milljón króna ásamt dráttarvöxtum frá 19. febrúar 2017 í vangöldin laun vegna hvíldartíma og vikulegs frídags. Skaginn var einnig dæmdur til að greiða eina milljón í málskostnað til Verkalýðsfélag Akraness.  Sjá dóm Landsréttar

Verkalýðsfélag Akraness átti nú von á því að forsvarsmenn Skagans myndu nú unna dómi Landsréttar, en sú var nú hinsvegar ekki raunin enda óskaði Skaginn eftir áfrýjunar leyfi til Hæstaréttar á grundvelli þess að umræddur starfsmaður hafi verið trúnaðarmaður og hafi á þeirri forsendu átt að hafa "meiri" vitneskju um að verið væri brjóta á réttindum sínum en almennur starfsmaður.

Það kom lögmanni og formanni Verkalýðsfélags Akraness á óvart að Hæstiréttur skyldi samþykkja áfrýjunar leyfi í þessu máli á grundvelli þess að um fordæmisgefandi mál væri að ræða þar sem um trúnaðarmann væri að ræða.

En málflutningur var í Hæstarétti í gær og er það mat formanns VLFA sem fór í Hæstarétt í gær til að hlusta á málflutning lögmannanna að Verkalýðsfélag Akraness hlýtur að vinna þetta mál fyrir Hæstarétti.  Enda myndi annað leiða það af sér að núverandi trúnaðarmannakerfi á íslenskum vinnumarkaði væri nánast lagt í rúst ef trúnaðarmenn þurfi að búa við það að tapa málum þegar verið væri verið að brjóta á réttindum þeirra fyrir það eitt að þeir hafi verið trúnaðarmenn.

Óbilgirni forsvarsmanns Skagans er löngu hætt að koma formanni Verkalýðsfélags Akraness á óvart, enda hefur eigandi Skagans ítrekað reynt að koma sér hjá því að greiða kjör eins og kjarasamningar kveða á um, en í því samhengi er VLFA nú þegar búið að fá Skagann dæmdan til að greiða kjarasamningsbundinn uppsagnarfrest til starfsmanns sem fyrirtækið hafði hafnað að greiða.  En einnig er rétt að geta þess að Skaginn var bæði dæmdur í Héraðsdómi og Landsrétti fyrir að hafa verið með ólöglega ráðningarsamninga, enda brutu þeir í bága við lög um stéttarfélög og vinnudeilur.

Formaður telur að dómsuppkvaðning í þessu máli liggi fyrir í næstu eða þarnæstu viku.

Á síðasta fimmtudag var haldinn þrettándi samningafundur Verkalýðsfélags Akraness, VR, Eflingar-stéttarfélags og Verkalýðsfélags Grindavíkur við Samtök atvinnulífsins.  En þessi fundur var haldinn í skugga þess að einungis örfáir klukkustundir voru þar til verkfall starfsmanna á hótelum og hópferðabílstjórum myndi skella á.

Rétt er að geta þess að fyrir þennan samningafund hjá ríkissáttasemjara voru fleiri félög búin að óska eftir að fá að koma inní okkar hóp, en það voru Framsýn stéttarfélag og Landssamband verslunarmanna og að sjálfsögðu var það samþykkt af félögunum fjórum .

Þessi samningafundur hjá sáttasemjara stóð yfir í níu klukkustundir og má segja að þetta hafi verið eiginlega fyrsta alvöru samtalið sem þessi stéttarfélög hafa átt við Samtök atvinnulífsins í þessari kjaradeilu.  Að því leytinu var þetta jákvæður fundur þótt en sé morgunljóst að mikið beri á milli deiluaðila.

Eins og fram hefur komið hér á heimasíðunni þá hafa Samtök atvinnulífsins viljað taka upp mjög margar róttækar vinnustundabreytingar á íslenskum vinnumarkaði og munu sumar þessar hugmynda klárlega leiða til kjaraskerðingar hjá hluta okkar félagsmanna ef þessar hugmyndir yrðu að veruleika.

En þetta eru t.d. hugmyndir um að lengja dagvinnutímabilið um 2 tíma á dag, taka upp svokallað eftirvinnuálag og lengja í uppgjörstímbili á yfirvinnu.  Öllum þessum hugmyndum hafa áðurnefnd stéttarfélög hafnað algerlega, enda um kjaraskerðingu og réttindaeftirgjöf um að ræða.

Það er ljóst að mikið ber á milli aðila ennþá en mjög mikilvægt að halda samtalinu áfram, enda einungis nokkrir dagar þar til verkfallshrina númer 2 byrjar, en þá skella á tveggja daga verkföll hjá sömu hópum á höfuðborgarsvæðinu og nefndir voru hér að ofan .

Eins og fram hefur komið í fjölmiðlum þá setti ríkissáttasemjari algert fjölmiðlabann um  hvað er verið að ræða um á fundum hjá sáttasemjara og samkvæmt lögum verða deiluaðilar að virða þá ákvörðun sáttasemjara í hvívetna.

Næsti fundur hjá ríkissáttasemjara verður á mánudaginn kemur en um helgina verða hinsvegar vinnufundir hjá stéttarfélögunum m.a. yfirferð á hinum ýmsu greinum í kjarasamningum sem þarf að breyta.

Það er þyngra en tárum taki að ekkert hafi þokast í samkomulagsátt í kjaradeilu Verkalýðsfélags Akraness,  Verkalýðsfélagi Grindavíkur, VR og Eflingu stéttarfélags í ljósi þess að nú er að verða liðnir tveir og hálfur mánuður frá því að kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði runnu út.

Það er einnig rétt að geta þess að það eru að verða liðnir fimm mánuðir frá því að þessi stéttarfélög afhentu Samtökum atvinnulífsins kröfugerð sína, kröfugerð sem byggist á því að auka verulega ráðstöfunartekjur þeirra sem eru á lægstu launatöxtunum í samfélaginu.

Þessi stéttarfélög hafa ætíð litið á að hægt væri að auka ráðstöfunartekjur tekjulægstu hópanna með þríhliða samkomulagi verkalýðshreyfingarinnar, atvinnurekenda og stjórnvalda, enda er allt samfélagið á Íslandi sammála að lagfæra verði kjör þeirra sem höllustum fæti standa í íslensku samfélagi.

Það er eins og áður sagði þyngra en tárum taki í ljósi þess að einungis 8 dagar eru þar til verkföll hjá Eflingu og VR hefjast og ekkert samtal á sér stað. En margir spyrja sig af hverju er ekkert samtal að eiga sér stað við áðurnefnd stéttarfélög.

Í því ljósi er gríðarlega mikilvægt að almenningur og atvinnurekendur vítt og breitt um landið viti að ástæða þess að ekkert samtal er að eiga sér stað á milli þessara félaga er krafa Samtaka atvinnulífsins um róttækar breytingar sem SA vill gera á íslenskum vinnumarkaði. Breytingar sem lúta að t.d. að því að lengja dagvinnutímabilið um tvo tíma á dag og breyta deilitölu í vinnutímanum sem leiðir til lægri yfirvinnuprósentu og einnig að taka upp svokallað eftirvinnuálag.

Öllum þessum atriðum hafa áðurnefnd stéttarfélög ítrekað hafnað í viðræðum við Samtök atvinnulífsins og hafa meira segja látið bóka það hjá ríkissáttasemjara að þessum hugmyndum sé alfarið hafnað. Þrátt fyrir það byrja fulltrúar Samtaka atvinnulífsins alltaf á því að ræða þessar hugmyndir aftur og aftur þrátt fyrir skýlausa höfnun félaganna á þessum hugmyndum.

Eftir að stéttarfélögin fjögur höfnuðu þessum hugmyndum enn og aftur ákváðu fulltrúar Samtaka atvinnulífsins að hætta að ræða við áðurnefnd stéttarfélög og hafa því einhent sér í að ræða við Starfsgreinasamband Íslands, Iðnaðarmenn og Landssamband verslunarmanna og hafa fundað nánast alla daga hjá ríkissáttasemjara í rúmar tvær vikur.

Eftir upplýsingum sem Verkalýðsfélag Akraness, Verkalýðsfélag Grindarvíkur, VR og Eflingar hafa aflað sér þá eru þessar vinnustundarbreytingar að einhverju leyti til umræðu hjá þeim félögum sem eru að ræða við Samtök atvinnulífsins í húsakynnum ríkissáttasemjara.

Eins og áður sagði þá kemur það ekki til greina að fara í viðræður um þessar róttæku breytingar á vinnufyrirkomulagi á íslenskum vinnumarkaði í þessum kjarasamningum, enda kemur alls ekki til greina að íslenskt verkafólk kaupi að hluta sínar launahækkanir sjálft í gegnum þessar breytingar t.d. með tveggja tíma lengingu á dagvinnutímabilinu sem myndi leiða til þess að vaktaálagstímar vaktavinnufólks fækki með tilheyrandi tekjuskerðingu. Þetta er galin hugmynd sem þessi félög munu aldrei taka þátt í.

Enn og aftur er mikilvægt að almenningur, félagsmenn okkar og líka atvinnurekendur átti sig á því að ástæða þess að viðræður eru ekki að eiga sér stað á milli okkar er þessi botnlausa krafa Samtakanna um að við föllumst á þessar breytingar.

Ég hef tekið Þátt í kjarasamningsgerð í 14 ár og hef aldrei áður lent í því að atvinnurekendur komi aftur og aftur með kröfur að borðinu sem hefur verið hafnað af hálfu verkalýðshreyfingarinnar, en það hafa fulltrúar SA ítrekað gert í þessum viðræðum.

Það er morgunljóst að Verkalýðsfélag Akraness, Verkalýðsfélag Grindavíkur, VR og Efling stéttarfélag eru svo sannarlega tilbúið að setjast að samningsborði og leysa þessa deilu enda fullur samningsvilji til staðar. En það verður alls ekki gert með afar kostum Samtaka atvinnulífsins um róttækar breytingar á vinnumarkaðnum sem byggjast á því að launafólk kaupi sínar launahækkanir dýru verði!

Verkalýðsfélag Akraness vísaði ágreiningi um túlkun á réttindarávinnslu til greiðslu á orlofs-og desemberuppbótum hjá tímakaupsfólki til samstarfsnefndar Sambands íslenskra sveitafélaga og Verkalýðsfélags Akraness. Einnig var VLFA búið að vísa ágreiningi til samstarfsnefndarinnar um að tímakaupsfólk hjá sveitafélögum ætti ekki rétt á eingreiðslu vegna þess að síðasti kjarasamningur var látinn gilda þremur mánuðum lengur. En þessi eingreiðsla kom til útborgunar 1. febrúar og fengu allir starfsmenn hana nema tímakaupsfólk.

Þetta telur Verkalýðsfélag Akraness fráleidda túlkun hjá Sambandi íslenskra sveitafélaga enda ljóst að bæði fólk í föstu starfshlutfalli og tímakaupfólk sem varð fyrir fjárhagslegum skaða með því að lengja í samningum um þrjá mánuði.

Í gær átti formaður fund í samstarfsnefnd Sambands íslenskra sveitafélaga og Verkalýðsfélags Akraness en það er vettvangur þar sem svona ágreiningsmál eru tekin fyrir og var niðurstaða samstarfsnefndar að aðilar voru sammála um að fjalla um viðeigandi ákvæði í kjarasamningi í komandi kjarasamningum þar sem fundin verði lausn á þessu ágreiningsefni er lýtur að ávinnslu tímakaupsfólks til greiðslu á orlofs-og desemberuppbótum. Voru aðilar sammála um að þar sem fólk vinnur eingöngu yfirvinnu vegna eðli starfsins þá þurfi að finna réttláta niðurstöðu við þá ávinnslu.

Varðandi eingreiðsluna þá óskaði Samband Íslenskra sveitafélaga að afgreiðslu á því máli yrði frestað í nokkra daga til að afla frekari gagna til upplýsinga. En formaður VLFA tjáði fulltrúum Sambands íslenskra sveitafélaga að þetta mál myndi enda fyrir dómstólum ef tímakaupsfólk yrði ekki afgreitt með sama hætti og fólk í föstu starfshlutfalli þegar kæmi að umræddri eingreiðslu.