Formaður félagsins fór fyrir helgi í reglubundið eftirlit í fyrirtæki sem er að hefja byggingarframkvæmdir hér á Akranesi.  Viðkomandi fyrirtæki er með erlenda starfsmenn í sinni þjónustu.

Ástæðan fyrir þessu eftirliti er að kanna hvort launakjör og annar aðbúnaður samræmist ekki þeim lögum og reglum sem gilda á íslenskum vinnumarkaði.

Í þessari úttekt kom í ljós að undirverktaki sem er með erlenda starfsmenn frá Lettlandi hafði ekki tilkynnt sína starfsmenn til Vinnumálastofnunar eins og lögin kveða á um. 

Samkvæmt upplýsingum frá Vinnumálstofnun hefur undirverktakinn hvorki skráð Lettana né skilað inn ráðningarsamningum til Vinnumálstofnunar eins og lögin kveða skýrt á um.  Hluti af Lettunum hefur þó starfað hér á landi frá seinni hluta árs 2005. 

Þar sem ekki liggur fyrir ráðningarsamningur hjá Vinnumálastofnun fyrir Lettana hefur félagið ákveðið að kalla eftir launaseðlum frá umræddum verktaka til að ganga úr skugga um að verið sé að fara eftir gildandi kjarasamningum.

Þetta dæmi sýnir svo ekki verður um villst hversu gríðarlega mikilvægt það er að stéttarfélögin sinni skyldu sinni og fylgist með að skráningum til Vinnumálastofnunar sé framfylgt eins og kveðið er á um lögum.

Formaður félagsins hefur verið að skoða öll þau mál sem Verkalýðsfélag Akraness hefur unnið að á síðastliðnum tveimur árum og lýtur að brotum á réttindum erlendra verkamanna.  Í þeirri skoðun kemur í ljós að Verkalýðsfélag Akraness hefur fengið leiðréttingu á launakjörum fyrir erlenda verkamenn og nemur sú leiðrétting tæpum 5,2 milljónum króna á síðastliðnum tveimur árum. 

Þessi brot hafa verið margvísleg þó er algengast að launataxtar uppfylli ekki lágmarkstaxta og einnig er algengt að hvíldarákvæði kjarasamninga séu ekki virt. 

Hér eiga fjölmörg fyrirtæki hlut að máli allt frá mjög smáum fyrirtækjum uppí stór fyrirtæki sem formaður hefði að öllu jöfnu talið að væri annt um ímynd sína.

Verkalýðsfélag Akraness hefur tekið mjög fast á félagslegum undirboðum á félagssvæði VLFA og heldur úti reglubundnu eftirliti með þeim fyrirtækjum sem eru með erlenda starfsmenn í sinni þjónustu. Um það getur Vinnumálastofnun vitnað enda hefur verið mjög gott samstarf á milli Verkalýðsfélags Akraness og Vinnumálastofnunar hvað varðar eftirlit með brotum á erlendu vinnuafli.

Formaður félagsins hefur ítrekað bent á hér á heimasíðunni að þessi félagslegu undirboð á erlendu vinnuafli geri ekkert annað en að gjaldfella launakjör á íslenskum vinnumarkaði og við því verður verkalýðshreyfingin að bregðast af fullum þunga í komandi kjarasamningum. 

Það er með öllu ólíðandi að atvinnurekendur misbjóði erlendu vinnuafli hvað varðar launakjör, aðbúnað sem og önnur starfskjör í jafnmiklu mæli og raunin er.  Formaður fer ekkert dult með þær áhyggjur sínar að það markaðslaunakerfi sem við Íslendingar höfum komið okkur upp á liðnum árum og áratugum sé í hættu.  Er það vegna stór aukinnar ásóknar atvinnurekenda í ódýrt vinnuafl frá Austur-Evrópu.  Það er til að mynda alvitað að stór hluti af þeim 20 þúsund erlendu verkamönnum og iðnaðarmönnum sem hafa komið til starfa hér á landi hafa verið settir á berstrípaða lágmarkstaxta.

Eins og áður sagði þá verður verkalýðshreyfingin að bregðast við þessu í næstu kjarasamningum og eina leiðin til þess er að hækka lágmarkstaxta upp að markaðslaunum og stór auka eftirlit með félagslegum undirboðum.