Eins og fram kom í fréttum á vef Skessuhorns þá er skortur á starfsfólki í fiskvinnslu í Grundarfirði þrátt fyrir að yfir 20 manns á svæðinu séu á atvinnuleysisskrá. Ástæðu þess að erfiðlega gengur að ráða í þessar stöður er að mati Guðmundar Smára Guðmundssonar frkv.stj. útgerðarfyrirtækisins Guðmundar Runólfssonar hf. sú staðreynd að atvinnuleysisbætur eru nú svipaðar og lágmarkslaun sem boðin eru í fiskvinnslunni.

Þetta hefur formaður margoft bent á og er í raun og veru engin nýlunda að erfiðlega hafi gengið að ráða í störf í fiskvinnslu. En það er afar athyglivert að þegar atvinnurekendur eru að kvarta yfir því að laun sem greidd eru í fiskvinnslunni séu það lág að erfiðlega gangi að fá fólk til starfa.

Það er hins vegar rétt að benda fiskvinnslufyrirtækjum á að þau hafa fulla heimild til að hækka laun sinna starfsmanna umfram þá taxta sem lágmarkskjarasamningar kveða á um.

Það verður að vera forgangsverkefni í komandi kjarasamningum að launakjör fiskvinnslufólks verði lagfærð með afgerandi hætti, enda eru allar forsendur í dag fyrir slíkri hækkun. Fiskvinnslan er að fá mun meira fyrir sínar afurðir sökum gengisfalls krónunnar í kjölfar bankahrunsins og í komandi kjarasamningum vill VLFA sjá að kjör fiskvinnslufólks verði löguð jafnvel um tugi prósenta.

Byrjandi í fiskvinnslu sem orðinn er tvítugur hefur í grunnlaun kr. 167.500. Meðtalsbónus í fiskvinnslu í dag er í kringum 200 kr. þannig að heildarlaun hans eru kr. 202.166. Að frádregnum sköttum og opinberum gjöldum eru þetta útborguð laun kr. 164.026.

Fiskvinnslukona sem starfaði hefur í 20 ár hefur í grunnlaun í dag kr. 174.500. Að viðbættum meðaltalsbónusi eru heildarlaun hennar kr. 209.166. Að frádregnum sköttum og opinberum gjöldum nema útborguð laun kr. 168.175.

Það að kona sem er búin að vinna í 20 ár í fiskvinnslu sé einungis með um 7.000 kr. meira í grunnlaun en byrjandi er algerlega óásættanlegt. Auk þess er grundvallaratriði að launakjör fiskvinnslufólks í þessari undirstöðuatvinnugrein okkar Íslendinga verði lagfærð.  Þessi kjör fiskvinnslufólks er atvinnurekendum og okkur í verkalýðshreyfingunni til skammar.

Eins og áður hefur komið fram hér á heimasíðunni þá vill VLFA sækja hart að útflutningsfyrirtækjunum, þar með talið fiskvinnslufyrirtækjunum, sökum þeirra skilyrða sem skapast hafa hjá þessum atvinnugreinum vegna stöðu íslensku krónunnar.

Hins vegar eru ekki allir sammála því innan hreyfingarinnar eins og forseti ASÍ og einstaka formenn stærstu félaganna á höfuðborgarsvæðinu að sækja að útflutningsfyrirtækjunum. Og það er formanni óskiljanlegt einvörðungu vegna þeirrar bláköldu staðreyndar að albesta sóknarfærið í komandi kjarasamningum fyrir verkalýðshreyfinguna er á útflutningsfyrirtækin.

Ef kjör lágtekjufólks verða ekki leiðrétt í komandi kjarasamningum þá verður Alþingi Íslendinga að taka fram fyrir hendurnar á verkalýðshreyfingunni og lögbinda lágmarkslaun hér á landi og sú lögbinding lágmarkslauna mætti ekki vera undir kr. 200.000 á mánuði.

Eins og fram hefur komið í fréttum að undanförnu þá hafa Samtök atvinnulífsins og stjórnvöld óskað eftir því að stöðugleikasáttmálinn frægi verði endurnýjaður. Afstaða Verkalýðsfélags Akraness til stöðugleikasáttmálans hefur ætíð verið skýr, í honum gekk nánast ekkert eftir annað en að launafólk var þvingað til að afsala sér og fresta sínum launahækkunum. Það var einnig ótrúlegt að verða vitni að því að forysta Alþýðusambands Íslands hunsaði ábendingar Verkalýðsfélags Akraness þegar sáttmálinn var gerður um að til væru fyrirtæki í útflutningsgeiranum sem hefðu fulla burði til að standa við þær launahækkanir sem um var samið 17. febrúar 2008. Á formannafundi þegar þessi sáttmáli var til umræðu nefndi formaður VLFA sérstaklega fiskvinnsluna í þeim efnum. Síðar kom í ljós að fjölmörg fyrirtæki, aðallega í fiskvinnslu, hækkuðu laun síns fólk í samræmi við kjarasamningana 2008 þrátt fyrir hafa haft möguleika á að skýla sér á bak við þennan stöðugleikasáttmála sem ASÍ hafði gert við Samtök atvinnulífsins. Starfsfólk þeirra fyrirtækja sem ekki hækkuðu launin varð hins vegar af vel á annað hundrað þúsund króna vegna þessa gjörnings Alþýðusambandsins.

Núna koma svo áðurnefndir aðilar, ríkisstjórnin og SA og óska eftir að umræddur stöðugleikasáttmáli verði endurnýjaður. Launafólk hefur þurft að afsala sér sínum hækkunum að hluta til, matarverð hefur hækkað um 40% frá janúar 2008, bensínverð um 45%, Orkuveitan hefur hækkað gjaldskrár sínar um 30%, sveitarfélög hafa skert starfshlutfall og hækkað gjaldskrár sínar, ríkið hefur komið með skattahækkanir, tryggingafélög hafa hækkað iðgjöld sín og svona mætti í raun og veru lengi telja. Þessir aðilar hafa allir sagt að þeir verði að mæta sínum vanda vegna versnandi rekstrarafkomu og hækkunar á skuldastöðu.

Núna þegar kemur að því að kjarasamningar eru lausir á hinum almenna vinnumarkaði og almennt launafólk hefur loksins tækifæri til þess að bæta hag sinn í formi launahækkana þá ætlast þessir aðilar til að þessi hópur sitji hjá með hófstilltum launahækkunum. Launþegar sem hafa þegar tekið á sig áðurnefndar hækkanir eiga með öðrum orðum að auki að sætta sig við litlar sem engar launahækkanir ef marka má ósk Samtaka atvinnulífsins um langtímasamning til 3 ára með 1-3% hækkun á ári.

Formaður Verkalýðsfélags Akraness trúir því ekki að forysta Alþýðusambands Íslands sé svo mikið sem að íhuga að fara í samstarf við áðurnefnda aðila einvörðungu vegna þeirrar bláköldu staðreyndar að báðir þessir aðilar hafa varpað sínum vanda viðstöðulaust yfir á íslenskt launafólk. Á formannafundi ASÍ á fimmtudaginn sagði formaður VLFA að verkalýðshreyfingunni bæri að standa þétt saman í því að snarhækka hér lágmarkslaun og sækja af fullum þunga á útflutningsgreinarnar, enda hefur framkvæmdastjóri SA sjálfur sagt að útflutningsgreinarnar hafi fulla burði til að standa undir auknum launakostnaði. Það er dapurlegt að heyra málflutning forseta Alþýðusambands Íslands sem varar við þeirri leið að sækja að útflutningsgreinunum og reyndar taka fleiri forystumenn í verkalýðshreyfingunni undir þessi orð forsetans eins og fram hefur komið í fjölmiðlum. Formaður spyr sig, ef ekki á að sækja á útflutningsgreinarnar, hvaða leið vill forysta ASÍ þá eiginlega fara? Í umfjöllun um formannafundinn á heimasíðu ASÍ kemur fram að einungis einn hafi átt að hafa nefnt að sækja fast á útflutningsgreinarnar. Þetta er algjört kjaftæði því það voru mun fleiri sem nefndu það að við ættum að sækja fast á útflutningsgreinarnar í komandi kjarasamningum. Nægir að nefna fulltrúa Framsýnar á Húsavík, Afl frá Austurlandi og formann Samiðnar.

Það virðist fara óskaplega í taugarnar á sumum forystumönnum í verkalýðshreyfingunni að formaður Verkalýðsfélags Akraness skuli ekki styðja þá linkind sem einkennir forystu ASÍ um þessar mundir. Nægir að nefna alla pistlana frá formanni Rafiðnaðarsambands Íslands í því samhengi en hann virðist vera afar upptekinn af því að fjölmiðlar skuli yfir höfuð ræða við formann Verkalýðsfélags Akraness og formann Framsýnar á Húsavík.

Formaður hefur áður sagt honum finnist verkalýðshreyfingin vera gjörsamlega bitlaus í afar mörgum aðgerðum sínum og er hann síður en svo einn um þá skoðun ef marka má þá fjölmörgu félagsmenn VLFA og aðra sem gagnrýnt hafa hreyfinguna fyrir máttleysi og aðgerðaleysi í skuldastöðu heimilanna. Eins og margir vita þá hefur forseti ASÍ marglýst því yfir að hann styði verðtrygginguna. Það er að mati formanns með hreinustu ólíkindum að verkalýðshreyfingin í heild sinni skuli ekki berjast af alefli fyrir því að afnema verðtrygginguna og kalla eftir almennri leiðréttingu á stökkbreyttum höfuðstól verðtryggðra og gengistryggðra lána íslenskra heimila.

Hvað sagði ekki Ögmundur Jónasson, fyrrverandi formaður BSRB og núverandi ráðherra í setningarræðu á þingi BSRB í fyrra; eru aðilar vinnumarkaðar í fleirtölu að verða aðili í eintölu? Formaður tekur undir það sem Ögmundur gefur í skyn um forystu ASÍ, og finnst merkilegt hvernig forseti ASÍ hangir sífellt í pilsfaldi Samtaka atvinnulífsins. Það eru fleiri sem gagnrýna forystu ASÍ. Hvað sagði ekki Eiríkur Jónsson, formaður kennarasambandsins, þegar hann var spurður hvort það kæmi til greina að vera í samfloti með öðrum í komandi kjarasamningum. Hann sagði félög innan KÍ örugglega ekki taka því að fá upp í hendurnar uppskrift af kjarasamningum sem samin er af SA og ASÍ eins og raunin var síðast.

Það sama mun gilda með Verkalýðsfélag Akraness. En það virðist reyndar gleymast að samningsumboðið er alls ekki hjá forystu ASÍ eins og oft mætti halda þegar maður hlustar á fréttir. Samningsumboðið er hjá hverju stéttarfélagi fyrir sig en þessu virðast sumir aðilar algjörlega hafa gleymt. Að þessu öllu sögðu telur formaður Verkalýðsfélags Akraness það galið fyrir íslenska launþega að taka þátt í þjóðarsátt miðað við það sem á undan er gengið.