Samninganefnd stéttarfélaganna fundaði í morgun með trúnaðartengiliðum starfsmanna Norðuráls.  Tilefni fundarins var að fara yfir stöðuna í kjaraviðræðunum sem átt hafa sér stað við forsvarsmenn Norðuráls á undanförnum vikum og mánuðum.  Það kom mjög skýrt fram hjá trúnaðartengiliðunum í morgun,  að starfsmenn séu almennt búnir að bíða nokkuð lengi eftir því að núverandi kjarasamningur rynnu út.  Því eins og starfsmenn segja réttilega:  ,,ef launakjör og önnur kjaraatriði verða ekki lagfærð nú og samræmd á við sambærilegar verksmiðjur, þá muni það vart gerast í náinni framtíð"  Þetta er skoðun starfsmanna og  Verkalýðsfélag Akraness tekur heilshugar undir þessa skoðun starfsmanna.  Hagfræðingur ASÍ hefur nýlokið við að gera launasamanburð á sambærilegum verksmiðjum og Norðuráli.  Í þessum samanburði kemur alveg skýrt fram að um umtalsverðan launamun er um að ræða.  Þessi mikli launamunur er vandinn í þessum kjaraviðræðum, og þann vanda  verður samningsaðilum að takast að leysa 

Nú er rétt rúmt ár liðið síðan aðildarfélög innan  Starfsgreinasambands Íslands undirrituðu kjarasamning við Samtök atvinnulífsins fyrir verkafólk á hinum almenna vinnumarkaði.  Verkalýðsfélag Akraness var eitt af þeim fáu stéttarfélögum innan SGS sem ekki sáu sér fært að undirrita kjarasamninginn 7. mars 2004.  Var það mat Verkalýðsfélag Akraness að þessi samningur væri alltof rýr en heildarkostnaðaráhrif samningsins var 15,7% á samningstímabilinu.  Í kjarasamningum á hinum almenna markaði var gert samkomulag á milli samningsaðila um hver skyldu vera samningsforsendur samningsins.  Orðrétt segir um samningsforsendur samningsins.  ,,Markmið aðila með samningi þessum er að stuðla að efnahagslegum stöðugleika og jafnvægi á vinnumarkaði, sem hvort tveggja er grundvöllur uppbyggingar og fjölgunar starfa"  Í samræmi við þessi markmið hvílir samningur þessi á eftirfarandi forsendum:

1. ,,Að verðlag þróist í samræmi við verðbólgumarkmið Seðlabanka Íslands.

2. Að sú launastefna og þær kostnaðarhækkanir sem í samningnum felast verði almennt stefnumarkandi fyrir aðra samningagerð á vinnumarkaði.”

Einnig segir í ákvæðinu um samningsforsendur.  ,,Fari svo á samningstímanum að ofangreindar forsendur bregðist geta aðilar samningsins skotið málinu til sérstakar forsendunefndar sem sett verður á fót til að stuðla að framgangi markmiða samningsins og festa forsendur hans í sessi" 

,,Forsendunefndin skal skipuð tveimur fulltrúum tilnefndum af ASÍ og tveimur af SA og skal hún þegar taka til starfa.  Verkefni hennar er að meta hvort ofangreindar forsendur standist og markmið náist .  Nefndin skal jafnframt leita eftir samstarfi við stjórnvöld um það að fylgjast með þróun sem ógnað geti forsendum samningsins og eftir atvikum setja fram tillögur um viðbrögð þar sem við á

Nefndin skal taka samningsforsendur til sérstakrar skoðunar fyrir 15. nóvember árin 2005 og 2006.  Komist nefndin að þeirri niðurstöðu að marktæk frávik hafi orðið frá annarri eða báðum ofangreindra forsendna getur annað tveggja gerst.  Ef samkomulag næst í nefndinni um viðbrögð getur hún úrskurðað að samningurinn haldi gildi sínu, að teknu tilliti til niðurstöðu nefndarinnar.  Ef ekki næst samkomulag um viðbrögð er samningurinn uppsegjanlegur af hálfu samningsaðila.  Uppsögn skal ákveða fyrir 10. desember og telst samningurinn þá vera laus frá næstkomandi áramótum að telja"

 Það er mat Verkalýðsfélag Akraness að samningsforsendur séu klárlega brostnar og rúmlega það.  Samningsforsendurnar eru eftirfarandi:

1. Að verðlag þróist í samræmi við verðbólgumarkmið Seðlabanka Íslands sem er 2,5% verðbólga á ársgrundvelli. 

• Nú réttu ári eftir samninga er verðbólgan komin í 4,7%  Fátt sem bendir til á þessari stundu að verðbólga sé á undanhaldi því miður.  Þessi samningsforsenda er því klárlega brostin, nema eitthvað verulega óvænt gerist á allra næstu mánuðum.

2. Seinna markmiðið var að sú launastefna og þær kostnaðarhækkanir sem í samningnum felast verði almennt stefnumarkandi fyrir aðra samningagerð á vinnumarkaði.  Eins og áður hefur komið fram þá voru heildarkostnaðaráhrif samningsins á samningstímabilinu 15,7%. 

Flest allir hópar sem hafa samið eftir almenna markaðnum hafa fengið meira heldur 15,7%.  Flestir hópar hafa verið að semja frá 18% og upp í rúm 21% þó dæmi séu um eins hærri prósentutölur eins og grunnskólakennar sem fengu 27%.  Síðan hafa allar stóriðjurnar Alcan, Íslenska járnblendifélagið og Sementsverksmiðjan samið um frá 19% upp í 21% við sína starfsmenn.  Það liggur því einnig alveg ljóst fyrir að samningsforsendur kjarasamningsins á hinum almennamarkaði eru kolbrostnar.  Forsendunefndin mun taka samningsforsendurnar til sérstakrar skoðunar fyrir 15. nóvember.  Þegar það verður gert þá verða fulltrúar verkafólks í forsendunefndinni að gera skýlausa kröfu, um að almennt verkafólk fái leiðréttingu á sínum kjarasamningi og taki sú leiðrétting mið af  kjarasamningum sem aðrir hópar  hafa verið að gera,  á undanförnum dögum vikum og mánuðum. Annað er ekkert nema sanngirni.  Það er ekki endalaust hægt að láta þá lægst launuðu axla eina þá ábyrgð að viðhalda stöðugleikanum í þessu þjóðfélagi, nú er nóg komið !