Þingi Alþýðusambands Íslands lauk á föstudaginn en það hafði staðið yfir frá miðvikudegi. Það er skemmst frá því að segja að þetta var átakaþing enda lagði Verkalýðsfélag Akraness fram þrjár tillögur og ályktanir fyrir þingið og það er einnig skemmst frá því að segja að engin þeirra hlaut brautargengi. Fyrsta tillagan laut að lagabreytingum ASÍ sem var fólgin í því að forseti sambandsins yrði kjörinn í allsherjar atkvæðagreiðslu á meðal allra félagsmanna ASÍ en ekki inni á þingum sambandsins eins og nú væri. Formaður VLFA gerði grein fyrir þessari tillögu og benti meðal annars á þá miklu lýðræðisvakningu sem væri að eiga sér stað í íslensku samfélagi þar sem krafan væri skýr um að auka beint lýðræði á öllum sviðum. En því miður þá voru þónokkrir forystumenn innan Alþýðusambandsins sem töluðu þessa tillögu niður sem varð þess valdandi að hún fékk ekki hljómgrunn eins og áður hefur komið fram. Það er með ólíkindum að þessi tillaga hafi verið felld í ljósi þeirrar staðreyndar að Capacent Gallup gerði könnun fyrir VLFA fyrir rúmri viku síðan þar sem vilji fólks var afgerandi en 88% þeirra sem tóku afstöðu til spurningarinnar vildu að forseti sambandsins yrði kjörinn í allsherjar atkvæðagreiðslu. Enn og aftur sést með afgerandi hætti sú djúpa gjá sem er á milli hins almenna félagsmanns innan ASÍ og forystu sambandsins.

Stjórn og trúnaðarráð Verkalýðsfélags Akraness lagði einnig fram tillögu er laut að lífeyrismálum og gekk sú tillaga út á það að fyrirhuguð hækkun á iðgjöldum í lífeyrissjóð úr 12 í 15,5% renni frekar í séreign starfsmanna heldur en í samtrygginguna en formaður færði gríðarlega sterk rök fyrir því að slíkt væri heppilegra fyrir hinn almenna launamann. Formaður rakti þá grafalvarlegu stöðu sem er í lífeyrissjóðskerfinu og einnig sýndi hann fram á það með afgerandi hætti að það loforð sem forysta ASÍ hefur haldið á lofti um að verið sé að jafna réttiindi við opinbera starfsmenn með því að hækka iðgjaldið um 3,5% standist ekki eina einustu skoðun og sé algjör blekkingarleikur gagnvart íslensku launafólki. Enda gekk formaður hart að forseta Alþýðusambandsins hvað þetta varðar og kom í ljós í nefndarstarfinu að forsetinn viðurkenndi að með því að hækka framlagið upp í 15,5% væri ekki verið að jafna lífeyrisréttindi. Formaður fór yfir það með þingfulltrúum að samkvæmt skýrslu fjármálaeftirlitsins væri búið að skerða réttindi sjóðsfélaga innan ASÍ um 130 milljarða frá hruni sem er 14 milljörðum meira heldur en heildar niðurskurður íslenska ríkisins frá sama tímabili. Já takið eftir, íslenska ríkið er búið að skera niður í heilbrigðiskerfinu, menntakerfinu, löggæslunni og víðar um 116 milljarða en réttindi sjóðsfélaga innan ASÍ eru búin að skerðast um 130 milljarða. Formaður benti líka á það að tryggingafræðileg staða lífeyrissjóða innan ASÍ væri neikvæð um 119 milljarða og á þeirri forsendu væri það lágmark að stjórnendur sjóðanna sýndu fram á sjálfbærni kerfisins áður en þeir færu að krefjast þess að launafólk setti meira inn í þessa hít. Því miður fékk þessi tillaga ekki heldur brautargengi enda lögðust áhrifamenn innan verkalýðshreyfingarinnar hart gegn henni.

Þriðja tillagan sem stjórn og trúnaðarráð VLFA lagði fram var um afnám verðtryggingarinnar en eins og fram hefur komið í fjölmiðlum þá sýna allar skoðanakannanir að almenningur hér á landi vill að verðtryggingin verði afnumin í eitt skipti fyrir öll og hafa þær skoðanakannanir sýnt allt að 80% séu því fylgjandi. Formaður rakti hvernig verðtryggingin hefur leikið skuldsett heimili en frá 1. janúar 2008 hafa verðtryggðar skuldir heimilanna hækkað um 400 milljarða bara vegna verðtryggingarinnar þar sem hún hefur farið eins og skýstrókur um íslensk heimili, sogað allan eignarhlut í burtu og fært hann yfir til bankanna, erlendra vogunarsjóða og þeirra sem eiga fjármagnið í þessu landi. En varðmenn verðtryggingarinar, forseti Alþýðusambands Íslands og hans helstu bandamenn leggjast alfarið gegn því að verðtryggingin verði afnumin og tekin verði staða með almenningi og á þeirri forsendu var þessi tillaga felld, reyndar naumlega, sem er miður.

Þetta þing sýnir svo ekki verður um villst það sem fram kom í rannsóknarskýrslu Alþingis að eitt af aðalvandamálum íslensks samfélags væri hjarðhegðun og foringjaræði enda er það óskiljanlegt að afgreiðslur inni á þessu þingi séu ekki í neinu samræmi við það sem er að gerast á meðal hins almenna félagsmanns innan ASÍ, svokallaðrar grasrótar. Það er mat formanns að hafi gjáin á milli hins almenna félagsmanns innan ASÍ og forystunnar verið djúp fyrir þetta þing þá er hún orðin að hyldýpi eftir þingið.  

Á morgun hefst þing Alþýðusambands Íslands og mun standa yfir í þrjá daga, en Verkalýðsfélag Akraness á 6 fulltrúa á þessu þingi. Stjórn og trúnaðarráð Verkalýðsfélags Akraness mun leggja fram þrjár tillögur á þessu þingi, tvær ályktanir og eina lagabreytingu. 

Tillagan að lagabreytingu er fólgin í því að lögum ASÍ verði breytt þannig að forseti ASÍ verði kjörinn í allsherjaratkvæðagreiðslu á meðal allra félagsmanna ASÍ en ekki aðeins á meðal fulltrúa á þingi sambandsins eins og nú er. Ástæða þessarar tillögu VLFA er einfaldlega sú að mjög mikilvægt er að forseti ASÍ á hverjum tíma fyrir sig sé kjörinn á meðal allra félagsmanna ASÍ, enda þarf forsetinn að hafa gríðarlega sterkt félagslegt umboð á bak við sig. Með allsherjarkosningu er óhætt að segja að forsetinn myndi njóta slíks umboðs. Það var hins vegar dapurlegt að miðstjórn Alþýðusambands Íslands hafnar þessari tillögu um aukið lýðræði við kjör á forseta ASÍ og kemur það formanni verulega á óvart að miðstjórn ASÍ skuli ekki vera tilbúin að taka þátt í lýðræðisvakningu almennings í þessu landi.

Einnig leggur félagið fram ályktun um afnám verðtryggingar, en allar skoðanakannanir hafa sýnt að yfirgnæfandi meirihluti vill að þetta óréttlæti í neytendalánum til einstaklinga verði afnumið, enda hefur verðtryggingin leikið skuldsett heimili skelfilega á undanförnum árum og áratugum og farið eins og skýstrókur um íslensk heimili, sogað allan eignarhluta frá heimilunum og fært hann til fjármálafyrirtækja, erlendra vogunarsjóða og þeirra sem eiga fjármagnið hér á landi.

Þriðja tillagan sem félagið leggur fram lýtur að lífeyrismálum, en það er mat stjórnar og trúnaðarráðs VLFA að lífeyriskerfið þurfi að skoða í heild sinni, enda er kerfið ekki sjálfbært eins og það er í dag en lífeyrissjóðskerfið vantar um 700 milljarða til að geta staðið við sínar skuldbindingar og þar af vantar lífeyrissjóði innan ASÍ 119 milljarða. Frá hruni hafa lífeyrissjóðir innan ASÍ skert réttindi sinna félagsmanna um 130 milljarða króna vegna þess gríðarlegs taps sem varð á eignarsafni sjóðanna á hrunárunum og er þessi niðurskurður gerður til að laga tryggingafræðilegan halla sjóðanna. Eins og áður sagði þá vantar 119 milljarða til viðbótar til að kerfið standi undir sér. Á þeirri forsendu þarf svo sannarlega að endurskoða þetta kerfi algjörlega frá grunni. Bara til að fólk átti sig á þeirri gríðarlegu skerðingu sem orðið hefur á lífeyrisréttindum félagsmanna innan ASÍ frá hruni þá nemur þessi skerðing 14 milljörðum meira en allur niðurskurður íslenska ríkisins frá hruni, en sá niðurskurður nemur 116 milljörðum. En hér er verið að tala um niðurskurð í heilbrigðiskerfinu, menntakerfinu, löggæslunni o.s.frv. Á þessu sést að sjálfbærni lífeyrissjóðakerfisins er ekki til staðar eins og það er í dag enda vantar eins og áður hefur komið fram 700 milljarða til að kerfið geti staðið við skuldbindingar sínar gagnvart sjóðsfélögum.

Það vekur hins vegar umtalsverða furðu hjá formanni félagsins að af 50 aðildarfélögum ASÍ virðist einungis eitt stéttarfélag hafa skilað tillögum að lagabreytingum og ályktunum inn á þetta þing, en það er Verkalýðsfélag Akraness sem það gerði og á allar þrjár tillögurnar sem verða til umfjöllunar á þessu þingi. Formaður spyr sig, hví koma engar tillögur og ályktanir frá öðrum félögum ASÍ, er það einfaldlega vegna þess að reynslan sýnir að ef tillögurnar þóknast ekki forystu ASÍ, þá fá þær ekkert brautargengi? Alla vega er það mjög undarlegt að aðildarfélögin skuli ekki sjá sig knúin til að leggja fram ályktanir á þriggja daga þingi ASÍ eins og t.d. um skuldavanda heimilanna, lágmarkslaun, þær skefjalausu verðhækkanir sem almenningur hefur mátt þola o.s.frv.